33% қазақстандықтар онлайн сатып алу кезінде тауарларға жазылған пікірлердің шынайылығына күмәнданады
2024 жылдың бірінші жартыжылдығында Қазақстандағы e-commerce нарығының көлемі 1,4 млрд теңгеге жетті, бұл өткен жылмен салыстырғанда 61%-ға көп. Қазақстандықтардың интернет арқылы сауда жасауға қызығушылығы артып келеді, алайда онлайн сауданың танымалдығы артқан сайын қызмет көрсету сапасына қатысты жаңа талаптар мен сұрақтар туындауда. Омниканалды маркетинг платформасы Calltouch сарапшылары зерттеу жүргізіп, қазақстандықтардың сатып алу әдеттеріне әсер ететін технологияларды және сауда жасау кезіндегі қиындықтарды анықтады.
Сауалнама нәтижелеріне сәйкес, сатып алушылар үшін ең жиі кездесетін мәселелердің бірі – тауарлар туралы ақпараттың сайттар мен маркетплейстердегі карточкаларда жеткіліксіз болуы. Сұралғандардың шамамен 30%-ы тауарлар туралы көбірек мәлімет алғысы келетінін айтты, әсіресе қымбат немесе ерекше тауарларды сатып алу кезінде. Тағы бір кең таралған мәселе – қарама-қайшы пікірлер. Респонденттердің шамамен 33%-ы сатып алушылардың пікірлеріне сенбейтінін, себебі көзқарастардың жиі сәйкес келмейтінін атап өтті.
Маңызды ыңғайсыздықтардың бірі – тауардың сәйкес келетін өлшемінің болмауы (21,5%). Сондай-ақ, ең көп тітіркендіретін факторлардың қатарына жалған жеңілдіктер мен тауардың үлгіде көрсетілмеген фотосуреттері (20,9%-дан) кіреді. Тағы 19%-ға жуық респондент сайттардағы тауарлардың фотосуреттері шынайылыққа сәйкес келмейтінін, бұл тапсырыс алғаннан кейін көңіл толмау тәуекелін арттыратынын айтты.
Соған қарамастан, e-commerce саласындағы жаңа технологиялар қазақстандық сатып алушылар арасында оң пікір тудырады. Мысалы, курьер арқылы экспресс-қайтару ең танымал қызметке айналды — сауалнамаға қатысқандардың 35,4%-ы осы әдісті жөн көреді. Тағы 34,2%-ы тапсырыстарды нақты уақыт режимінде бақылауды ыңғайлы деп есептейді, бұл сатып алушыларға жеткізу туралы алаңдаушылықты азайтуға көмектеседі.
Сонымен қатар, респонденттердің 27,8%-ы тапсырыстарды сол күні жеткізу мүмкіндігімен тауарларды алғанды жөн көретінін айтты. Соңғы жылдары QR-код арқылы төлем жасау (24,1%) және сатушымен онлайн-чат (16,5%) танымал бола бастады, бұл сатып алушыларға туындаған сұрақтарға жылдам жауап алуға мүмкіндік береді.
Сатып алушылар дүкенді таңдаған кезде ұсыныстар мен сатып алу шарттарына жиі назар аударады. Респонденттердің үштен бірінен астамы (32,9%) жеңілдіктер мен акциялар олардың сатып алу туралы шешім қабылдауына негізгі рөл атқаратынын айтты. Сондай-ақ, жергілікті кепілдік немесе қолдау қызметі 29,7% үшін маңызды, әсіресе қымбат тауарларды сатып алу кезінде. 27,2% Kaspi арқылы төлем жасау сияқты ыңғайлы төлем тәсілдері бар дүкендерді таңдайды. Тағы 25,3%-ы тауарды қайтару шарттарының қарапайым және түсінікті болуын маңызды деп санайды.
Алайда барлық технологиялар мен ыңғайлылықтарға қарамастан, сатып алушылар көңілдері қалатын жағдайларға тап бола береді. Сұралғандардың үштен бірі (31%) қолдау қызметінің баяу әрекет етуі дүкенге деген сенімділікті төмендететінін атап өтті. Сайттағы суреттерге сәйкес келмейтін тауар мәселесі 27,2% сатып алушыларды мазалайды. 26,6% тауарлардың дұрыс сипатталмағанына шағымданса, 24,1% жеткізудің ұзақ күтілуіне көңілі толмайды. Бұл мәселелер бөлшек сауда өкілдері тарапынан ерекше назар аударуды қажет етеді, өйткені олар пайдаланушылардың тәжірибесін жақсартып, сауданы барлығына ыңғайлы етуге көмектеседі.
Calltouch-тың жасанды интеллектті енгізу бағытындағы жетекшісі Павел Мрыкин былай дейді: