Қазақстанда дипфейк жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілік енгізу мәселесі талқылануда
Қазақстанда дипфейк жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілік енгізу мүмкіндігі қарастырылып жатыр. Бұл туралы Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева «Жасанды интеллект туралы» заң жобасының таныстырылымы барысында айтты.
Дипфейк – бұл жасанды интеллект көмегімен фото, аудио және видео материалдарды шынайы көрінетін жалған нұсқаларға айналдыратын технология.
«Көп жағдайда жауапкершілік тек дипфейктің өзіне емес, оның салдарына байланысты туындайды. Бұл – іскерлік беделге зиян келтіру, экономикалық мәселелер немесе алаяқтық. Бұған дейін дипфейкті реттеудің ең тиімді жолы Еуропалық акт деп есептелген, бірақ қазір ғалымдар бұл мәселеде нақты стандарттардың жоқ екенін айтуда. Қандай дәрежедегі өзгерістер рұқсат етіледі деген сұрақ туындайды. Біз Photoshop қолданғанда да суреттің түпнұсқасын өзгертеміз. Егер телефонда түсірілген суретке өңдеу құралдарын қолдансақ, қандай өзгеріс деңгейі қолайлы деп есептеледі?» – деді Смышляева.
Ол, егер дипфейк жалған ақпарат тарату үшін қолданылса, оған жаза қарастырылуы керектігін атап өтті.
«Қазірдің өзінде заң жобасында жасанды интеллекттің белгілі бір қолданылу салаларына тыйым салу көзделген. Атап айтқанда, манипуляциялық жүйелерді, соның ішінде дипфейктерді таратуға шектеу қойылады. Сонымен қатар, жеке және биометриялық деректерді қорғау маңызды, өйткені сапалы дипфейк жасау үшін белгілі бір көлемде ақпарат қажет. Жалпы, заң жобасы бірқатар реттеу шараларын ұсынады. Біз әзірге жеке құрам бойынша қылмыстық жауапкершілік енгізіп отырған жоқпыз, бірақ жұмыс тобында бұл ұсынысты халықаралық тәжірибеге сүйене отырып талқылауға болады деп ойлаймын», – деді депутат.
«Жасанды интеллект туралы» заң жобасы жасанды интеллект жүйелерін реттеуге және теріс пайдаланудың алдын алуға бағытталған бірқатар нормаларды қамтиды. Қазіргі уақытта құжат талқылау кезеңінде.