Қазақстанда салықтық әкімшілендірудің бірыңғай цифрлық экожүйесі құрылады
Қазақстан премьер-министрі Олжас Бектенов салық жүйесін реформалау және салықтық әкімшілендіруді цифрландыру мәселелері талқыланған сарапшылармен және бизнес өкілдерімен кездесу өткізді.
Салық реформасының негізгі бастамалары
Салық жүйесін оңтайландыру – арнайы салық режимдерінің саны 364-тен 40-қа дейін қысқарады, ал дифференцияланған ҚҚС бюджет тәуелділігін Ұлттық қордан азайтуға көмектеседі.
Бірыңғай цифрлық экожүйе – жасанды интеллект пен Big Data салықтық әкімшілендірудің ашықтығын арттырып, бизнестегі бюрократиялық жүктемені азайтады.
Салықтық әкімшілендіруді цифрландыру
Қаржы министрлігі үлкен деректерді талдау жүйесін құрды, оған 55 мемлекеттік деректер базасы енгізілді, ал 2024 жылдың соңына дейін бұл көрсеткіш 100-ге дейін жетеді. 569 мың заңды тұлға мен 1,8 млн жеке кәсіпкердің цифрлық профилі қалыптастырылып, олардың қаржылық белсенділігін қадағалауға мүмкіндік берілді.
Биометриялық сәйкестендіру – электрондық шот-фактуралар (ЭСФ) жүйесінде Face ID арқылы жоғары тәуекелді салық төлеушілерді тексеру енгізілуде.
Компанияларды тіркеуді бақылау – жалған мәмілелерді болдырмау үшін ЖШС мен ЖК тіркеу талаптары қатаңдатылуда. Егер құрылтайшының белсенді емес компаниясы немесе салықтық берешегі болса, оған жаңа бизнес ашуға тыйым салынуы мүмкін.
Салық есебіндегі онлайн-платформалар – Қазақстан 101 сауда платформасын (Temu, Pinduoduo, Alibaba Group) салық есебіне қойды, 2024 жылы осы алаңдардан 175 млрд теңге салық түсті.
Платформалық жұмыспен қамтуды реттеу
Салық реформасы аясында Қазақстан интернет-платформалар арқылы жұмыс істейтіндерге бейімделген жүйені әзірлеуде.
“Яндекс Такси” жобасының пилоттық кезеңі 2024 жылдың қыркүйегінен бастап 378 млн теңге ЖТС (ИПН) және шамамен 1 млрд теңге әлеуметтік төлемдерді автоматты түрде бюджетке аударуға мүмкіндік берді.
2025 жылдың бірінші тоқсанының соңына дейін Қаржы министрлігі бұл жобаны 30-дан астам платформаға кеңейтуді жоспарлап отыр.
Мемлекет салықтық әкімшілендіруді цифрландыруды жалғастыруда, бұл салық жинаудың тиімділігін арттырып, көлеңкелі схемаларды жоюға және бизнестің мемлекетпен өзара әрекеттесуін жеңілдетуге мүмкіндік береді.